Vandaag verscheen het rapport “De falende staat van ontwikkelingssamenwerking” van het Wetenschappelijk Bureau van GroenLinks. De Tweede Kamerfractie van GroenLinks vindt dat het rapport een aantal belangrijke kwesties over ontwikkelingssamenwerking benoemt en een bijdrage levert aan het debat over het terugdringen van de wereldwijde armoede. Op een viertal punten maakt de fractie andere keuzes.
Overschat invloed van ontwikkelingssamenwerking niet
In het mondiale politieke en economische krachtenveld zijn er veel factoren die aan armoede en onrecht bijdragen. Belangrijk zijn het landbouwbeleid van westerse landen, de handelspolitiek en het feit dat veel landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika lang de politieke speelbal van westerse landen waren. Ontwikkelingssamenwerking kan effectiever worden vormgegeven, maar reorganisatie maakt geen einde aan deze problemen.
Schrappen van landen geen garantie voor verbetering
Door in een kleiner aantal landen te werken kán OS effectiever worden. De fractie vindt een reductie tot slechts enkele landen onwenselijk. Maatschappelijke organisaties die subsidie krijgen van de Nederlandse overheid moeten niet, zoals het rapport voorstelt, alleen in de armste landen werken, maar vooral met de armste groepen en op die plekken waar zij van onderop economische groei of sociale en politieke verandering kunnen bewerken. De fractie stelt voor om in de toekomst een OS fonds te creëren dat ervoor zorgt dat er geen druk meer is om per jaar het budget voor OS op te krijgen en schommelingen in bestedingen opgevangen kunnen worden.
Economische groei moet duurzaam zijn
Terecht stelt het rapport dat economische groei de enige manier is om uit de armoede te komen. Economische groei komt in de praktijk niet vanzelf bij de armste mensen terecht. Grotere ongelijkheid in de verdeling van de welvaart leidt vaak tot politiek en sociaal conflict. Wij kiezen voor duurzame ontwikkeling als invulling van economische groei. Deze ontwikkeling gaat niet koste van kwetsbare natuur of het leefmilieu van mensen. Belangrijk is het stimuleren van bijvoorbeeld duurzame handel (fair trade). Ook landbouwontwikkeling die de positie van kleine boeren versterkt vinden wij belangrijk.
Conflictbeheersing is meer dan veiligheid
In conflictgebieden stagneert ontwikkeling het sterkst. Versterking van de staat, politie en veiligheidsdiensten is een deel van wat nodig is. Versterking van een goed functionerend rechtssysteem, inclusief het opbouwen van democratische tegenmacht, is minstens zo belangrijk. De internationale gemeenschap moet waar nodig bereid zijn militair bij te dragen aan stabiliteit in crisisgebieden. Niettemin is consequent diplomatiek optreden een even belangrijke bijdrage aan duurzame vrede. Een verschuiving van middelen naar defensie levert leidt niet tot betere resultaten. Vredesopbouw en economische ontwikkeling gaan hand in hand, omdat conflicten vaak economische oorzaken hebben.
Klimaat en vrouwen belangrijke aandachtspunten voor OS
Wij missen bovendien twee belangrijke onderwerpen in het rapport. Ten eerste de positie van vrouwen, die niet alleen het meest getroffen worden door armoede en onrecht, maar ook een onderschat belang hebben in de oplossing daarvan. Ten tweede de relatie tussen OS en de klimaatcrisis. Ontwikkelings-landen zullen als eerste de gevolgen daarvan ondervinden en zijn daar ook het meest kwetsbaar voor. Het is van groot belang dat er, bovenop bestaande OS-inspanningen, extra inzet komt om hen te helpen bij de aanpassing aan de gevolgen van klimaatverandering.
Bekijk het pamflet Falende Staat.