Vorig jaar trad in Hongarije een nieuwe mediawet in werking die de mediavrijheid in het land ernstig onder druk zet. De internationale verontwaardiging die volgde, onder andere in het Europees Parlement, had echter amper gevolgen. Volgens EUobserver heeft de regerende Fidesz-partij van premier Viktor Orbán nu de controle over de Hongaarse media die in rap tempo hun onafhankelijkheid en gebalanceerde berichtgeving verliezen.
Chilling effect
Organisaties die zich bezighouden met persvrijheid in Europa concluderen dat in Hongarije politici nu de media controleren, in plaats van andersom. Ze melden dat er een chilling effect is ontstaan: journalisten schrijven liever niet meer over politiek omdat ze bang zijn voor politieke sancties.
Hoge boetes voor bevooroordeelde berichtgeving
Onder de nieuwe mediawet kan anoniem worden geklaagd, tegen bijvoorbeeld 'bevooroordeelde berichtgeving'. Televisiezenders waartegen een klacht gegrond wordt verklaard, kunnen een boete krijgen tot 700.000 euro, kranten en websites tot 36.000 euro en individuele journalisten kunnen een boete krijgen van 7.250 euro voor 'ongebalanceerde berichtgeving'. De nieuw opgerichte media-autoriteit oordeelt in deze klachten. Alle vijf leden van de autoriteit zijn benoemd door de Fidesz-partij voor een periode van negen jaar.
De media-autoriteit is ook verantwoordelijke voor het toewijzen van radio-frequenties. Het heeft onlangs de licentie van de kritische zender Klubrádió niet verlengd, maar toegewezen aan een nieuwe, nog op te richten, muziekzender. De media-autoriteit heeft inmiddels topbestuurders bij de Hongaarse publieke radio en televise en het Hongaarse nationale persbureau vervangen door bestuurders met banden met de Fidesz-partij.
Reactie van Europese Commissie
Op verzoek van het Europees Parlement, boog eurocommissaris Neelie Kroes zich vorig jaar over de Hongaarse mediawet. Maar tot teleurstelling van GroenLinks was ze tevreden met vier kleine cosmetische wijzigingen, waardoor Orbán triomfantelijk kon terugkeren naar Boedapest met een stempel van goedkeuring van de Europese Commissie. Inmiddels wordt steeds meer duidelijk hoe de regerende Fidesz-partij via de nieuwe mediawet er in slaagt om kritische geluiden weg te drukken.